خشکسالی های طولانی مدت منطقه بلوچستان و ضرورت حفظ محیط زیست/یادداشت

یادداشت : منصور روحی – مجله فرهنگی و اجتماعی بیرک

خشکسالی اخیر بلوچستان بیش از دو دهه از عمر خود را سپری کرده و در حال ورود به دهه ی سوم می باشد.

در بعد خشکسالی در این دو دهه تغییرات ظاهری زیادی در محیط زیست بوجود آمده و ثمرات منفی زیادی را بهمراه داشته است و شاهد بوده ایم که اکثر رودخانه های مهم بلوچستان همانند سرباز و باهوکلات ،فنوج ،کاجه، نیکشهر، تنگ سرحه، بمپور و دامن ، بزمان ، ایرندگان ،مرنتاک ، کاروندر ، ماشکید ،کله گان و دره های چهار طرف تفتان و …. گر چه نام فصلی را یدک می کشیدند ولی همیشه دارای آب روان و جاری بودند و چه بسا بعضا از اواسط پاییز تا اواسط بهار همیشه سیلابی بودند. سواحل این رودخانه ها ، جلگه ها و دشتهای اطراف آن از تنوع گونه های متفاوت جانوری بومی و مهاجر ، درختان گوناگون خودروی محلی ، وحشی و مقاوم بر خوردار بودند.

معمولا هر منطقه ای از جمله بلوچستان انواع حیوانات، درختان پوشش گیاهی منحصر بفرد محلی خود را دارد که میتوان به جنگل های زیبای حوزه رودخانه باهوکلات و دشتیاری که انبوهی از درختان گز ، کهور محلی، چش، ولو را دارد اشاره کرد

در بلوچستان باغات و ساحل رودخانه های سرباز ، قصرقند، نیکشهر ، بمپور، ابتر، ایرندگان ، سراوان بزرگ تا بزمان،فنوج،جنگل های پدگ ایرندگان و مهرستان،خارگُلک های تفتان ، جنگل های بنه ی بیرک ، سیه بند و تفتان ، جنگل های گواتام بیرک ایرندگان ، مهرستان ، تفتان و سیه بند ، جنگل های درخت جک در حوزه ی ایرندگان و نیکشهر ، جنگل های منحصر بفرد داز و پورک مکران شهرت عمومی داشت و بعنوان گزینه ای از جاذبه های گردشگری نیز مطرح بود

متاسفانه با خشکسالی بی سابقه ومتعدد ادوار اخیر قسمت اعظمی از این زیست بوم ها را به نابودی کشانده و الباقی بخاطر نامهربانی طبیعت و مردم رو به فنا و نابودی است.
مسیر ایرانشهر به سمت زاهدان یا بلعکس یادآور زیبایی های جنگل گز منطقه تیغ آب در بالا دست دامن بود که متاسفانه با خشکی مواجه شدند یا توسط نا اهلان به آتش کشیده شدند و اندک باقیمانده ازین پوشش جتگلی توسط سودجویان قلع و قم شده یا میشوند!!
براستی چاره ی کار در چیست ؟
سازمان های متولی چه تمهیداتی اندیشیده اند؟
چه اشخاصی در مقابل نابودی این سرمایه های عظیم پاسخگو باشد؟ تحصیلکردگان اهل فن ومتخصص در این خصوص چه مسولیتی داشته و دارند؟
منصور روحی
دی ماه ۹۶