آمایش سرزمین و آینده پژوهی بالهای توسعه استان مرزی سیستان و بلوچستان
امایش سرزمین و آینده پژوهی بالهای توسعه – مجتبی شجاعی بخشدار مرکزی خاش
🔹یادداشت روز پایگاه خبری بیرک
مجتبی شجاعی
استان سیستان و بلوچستان به عنوان پهناورترین استان کشور با حدود ۱۸۷٬۵۰۲ کیلومتر مربع وسعت ، ۲۷۰۰۰۰۰ نفر جمعیت ساکن در ۱۹ شهرستان و حدود ۱۴۰۰ کیلومتر مرز خاکی و آبی با کشورهای پاکستان و افغانستان و سواحل دریای عمان و راه داشتن به آبهای آزاد و اقیانوس از طریق بندر چابهار دارای موقعیت استراتژِک بازرگانی و ترانزیتی ، ظرفیتهای عظیم کشاورزی ، شیلاتی ، استقرار بر روی کانون کمربند فلزی، کانی و معدنی و همچنین جاذبههای فراوان تاریخی و طبیعی و نیروی انسانی جوان و نیز صنعت در حال رشد از توانایی و ظرفیت فوقالعادهای برای توسعه و آبادانی برخوردار است.
از سویی بسیاری از مسائل و مشکلاتی که هم اکنون در جامعه شهری و روستایی و همچنین نقاط مرزی استان مشاهده می شود ، ناشی از اعمالی است که در طول سالیان متمادی بر خلاف ویژگیهای حقیقی منطقه صورت پذیرفته است ، بدین معنا که بدون آن که به اقتضای منابع طبیعی منطقه عمل کنیم، به میل و خواسته خود به فعالیت پرداخته ایم، نتیجه این امرآن شده است که متاسفانه منابع موجود در نقاط سرزمینی و بالاخص نقاط مرزی مان را ضایع کرده ایم، در صورتی که با توجه به اقلیم استان و شرایط خاصی که دارد منابع به صورت نامحدود در دسترس ما قرار نداشته است و همچنین سیمای زیبای طبیعی روستاهای مرزی بالاخص در شمال استان بیشتر و البته در مناطقی از نوار مرزی جنوب استان کمتر ، به نحوی دگرگون شده، تغییر یافته که با ماهیت بافت و اقلیم آن جا مطابقت ندارد و از سویی آداب و رسوم و سنن قدیمی منطقه با آداب و رسوم و ارزش هایی که بر اساس فعالیت های جدید از ان سوی مرز به آن جا وارد شده برخورد داشته است و این موجب شده که فرهنگ اصیل و خودی مردم نیز کمی متاثر گردد.
برنامهریزی آمایش استان سیستان و بلوچستان که توسط تیمی مجرب و البته دانشگاهی و متخصص و صاحب نظر به عنوان بخشی از راهحل مسائل و مشکلات اقتصادی، اجتماعی و توزیع نابرابر منابع و امکانات در استان در حال تهیه است،به بررسی و مطالعه خصوصیات و ویژگیهای کلی فضای استان و بازیافت قابلیتها در نواحی مختلف آن راهحلی برای ایجاد توزیع مناسب الگوهای توسعه و استقرار فعالیتهای اقتصادی اجتماعی و فضای را ارائه مینماید که در این بسته همه ظرفیتها و توانمدیها و امکانات و شرایط خاص منطقه با آینده پژوهی چند وجهی قطعا دیده خواهد شد که امیدواریم ان نگاه خاصی که باد به نقاط مرزی و همچنین ساحلی به ان شود به خوبی در این سند برنامه ریزی شود که قطعا همینگونه خواهد بود.
امروز استان سیستان و بلوچستان بی شک نیاز به طرح هایی سنجیده و تخصصی دارد که جامع نگر، کل گرا، مردم محور ، آینده نگر، هدفمند، انعطاف پذیر با قدرت مانور بالا ، متاثر از اراده و دارای دیدگاهی کیفی و جغرافیایی و در نهایت بازیگر نقشهای بزرگ ملی و منطقه ای باشد و اصلی ترین هدف آن نیز، رشد پایدار اقتصادی و فرهنگی و اجتماعی استان در راستای توسعه ملی و وحدت باشد.
توجه به مسائل زیست محیطی ، گردشگری و توریسم ، موضوع آب ، احیا و توسعه کشاورزی ، اشتغال و ساماندهی و اتخاذ تدابیر لازم در خصوص بهره مندی درست و صحیح از نیروی کارامد و هوشمند تحصیلکرده بومی ، سواحل مکران و برنامه ریزی بلند مدت ، بازارچه های مرزی ، خطوط انتقال انرژی ، توسعه کمی و کیفی شهرکهای صنعتی ، تسهیل شرایط سرمایه گذاری داخلی و خارجی ، بازارچه های مرزی ، آموزش و پرورش ، بهداشت و سلامت ، توسعه شبکه های ارتباطی ، ساماندهی و توسعه حمل و نقل ریلی و دریایی و جاده ای و حتی هوایی و.. از جمله ملاحظات و قیود در طرح آمایش سرزمین است که در صورتی که به خوبی طراحی و به مرحله اجرا در زمان خود برسند قطعا توسعه و امنیتی پایدار و غیرشکننده را در استان در سالهای اتی شاهد خواهیم بود.